Bronisław Morawski Pytania o rozwój Pytania o rozwój mają bogatą literaturę. Istnieją różne teorie. Ograniczę się do kilku interesujących mnie uwag. Marksizm jako system naukowy, propagował pogląd, że rozwój jest linearny i przebiega od wspólnoty pierwotnej, przez niewolnictwo, feudalizm, kapitalizm do komunizmu. Komunizm wyobrażano sobie jako ostatnią fazę rozwoju gospodarczo-społecznego. I to stwierdzenie trudne było i jest do zaakceptowania nawet przez zwolenników tej teorii. Ostatecznie zweryfikowało je praktyka, czyli kontrrewolucja zainicjowana przez opozycję antykomunistyczną, przede wszystkim polską. Zmiany następujące od 1989 roku spowodowały cofnięcie rozwoju w rozumieniu marksistowskim do formacji kapitalistycznej. I to ona w tej sytuacji staje się ostatecznym punktem rozwoju. W taki „koniec” nikt poważny nie uwierzy, czyli w to, że w Polsce rozwój skończył się na obecnej postaci kapitalizmu – skrzyżowaniu gospodarki średnio wolnorynkowej, z narodowo-katolickim solidaryzmem, inaczej mówiąc na recesji w sferze stosunków gospodarczych, stosunków społecznych (struktura klasowa) i sferze światopoglądowej. Tak więc dokąd zmierzmy? Wybieramy postęp, czy konserwatywny zmierzch? Jakie ma być to współczesne quo vadis? Politycy o tym nie mówią a i uczeni milczą.
19.03.2021 r.
|